Tork Anahtarı Kalibrasyon Kriteri Nedir?

Tork Anahtarı Kalibrasyon Kriteri Nedir?

Özellikle şantiye montajlarında kullanılan tork anahtarları ön germeli cıvata gruplarının sıkılmasında kullanılır. Burada tork kolu (tork anahtarı ya da tork makinası) ile çevirme momenti olarak uygulanan değer, cıvata somun grubunda eksenel bir çekme kuvvetine neden olur.

tork anahtari kalibrasyon

Montaja başlamadan önce yapılan testler ile her bir cıvata tipi için uygulanacak tork değeri belirlenir. Burada her sıkma işleminin doğru uygulanabilmesi için tork anahtarının kalibrasyonu ve maksimum sapması önemlidir. Tork kollarının kalibrasyonu "EN ISO 6789 Cıvata ve somunlar için montaj takımları - Elle kullanılan tork anahtarları - Tasarım uygunluk deneyi, kalite uygunluk deneyi ve yeniden kalibrasyon işlemi için kurallar ve deney metotları" standardına göre yapılmaktadır. Kalibrasyon veya doğrulama sonucunda tork anahtarının sapmaları belirlenir ancak kabul kriterleri anahtarın nerede kullanılacağı ile ilişkili olarak kullanıcı tarafından belirlenir.

Çelik yapı uygulamaları ile ilgili temel standart "EN 1090 Çelik ve alüminyum yapı uygulamaları" standardıdır. Bu standardın "Bölüm 2 - çelik yapılar için teknik gerekler" bölümünde "8.5 Ön yüklemeli cıvataların sıkılması" maddesinde "Tork yönteminin bütün safhalarında kullanılan tork anahtarları EN ISO 6789'e göre ± % 4 doğruluğa sahip olmalıdır." der. Ayrıca Standardın Muayene, deney ve düzeltmelerden bahseden bölümü içinde "12.5.2.4 Tork yöntemi" başlığı altında da "Muayene için kullanılan tork anahtarı doğru olarak kalibre edilmeli ve ± % 4'lük bir doğruluğa sahip olmalıdır." denmektedir.

Bu bilgiler ışığında çelik yapı projelerinde, ön germeli cıvata gruplarının sıkılması işleminde kullanılan tüm tork anahtarlarının en fazla ± % 4 belirsizliğe sahip olmalıdır. Tekrar edilebilirlik hatası da kombime yöntem için ± % 2, tork yöntemi için de ± % 1 olmalıdır.

 

Çelik ve alüminyum yapı, kaynaklı imalat, demiryolu araçları, akreditasyon standartları, yönetim sistemleri gibi bir çok alanda danışmanlık, eğitim, denetim, belgelendirme faaliyetleri için...

EN 1090, ISO 3834, EN 15085...

EN 1090, ISO 3834, EN 15085 ve ilgli standartlarda bakanlık ve kamu kuruluşları personelleri eğitimlerinden, Türkak belgelendirme denetimleri, belgelendirme kuruluşları ve onaylanmış kuruluşlara danışmanlık ve eğitim, ürün ve sistem belgelendirme denetimleri, imalatçı firmalara eğitim ve danışnamlık, bireysel ve kurumsal eğitimlere kadar tüm seviyelerde alanında en tecrübeli ve bilgili hizmet.

DANIŞMANLIK HİZMETLERİ

Çelik ve alüminyum yapı uygulamaları (EN 1090), kaynaklı imalat (ISO 3834), demiryolu araçları (EN 15085), kaynak mühendisliği uygulamaları (IWE/EWE, PQR, WPS, WPQ...), yönetim sistemleri (ISO 9001, ISO 14001, ISO 45001, ISO 19011, 31000...), akreditasyon (ISO 17020, ISO 17024, ISO 17065...) gibi üretim sektörünün ihtiyacı olan tüm konularda eğitim ve danışmanlık hizmetleri ile gerekli yönlendirme çalışmaları.

İLKER ERGÜN

Makina ve Kaynak Mühendisi olan İlker Ergün, 2002 yılından beri sektörün öncü kuruluşlarında üretim va kalite departmanlarında görev yapmıştır. 2014 yılında bir onaylanmış kuruluşta komite üyeliği olarak başlayan bireysel hizmetlerine zamanla yenilerini ekleyerek birçok kamu ve özel kuruluş ile derneğe ihtiyaçlarına yönelik çözümler sunmuştur. Halen bu alanlarda danışmanlık, eğitim, denetim faaliyetlerine devam etmektedir.